Sieci znalazły kolejny patent na omijanie zakazu handlu w niedziele ?
Ten post dostępny jest także w języku:
English
W lutym wejdą w życie przepisy pieczętujące ustawę o ograniczeniu handlu w niedziele, które mają uniemożliwić przedsiębiorcom wykorzystywanie luki w istniejących przepisach. Kto chce prowadzić działalność gospodarczą w oparciu o jeden z siedmiu wyjątków związanych z tzw. podstawową działalnością, jak poczta, kwiaciarnie, cukiernie, sprzedaż tytoniu, musi ustalić, że taka działalność przynosi 40% dochodu. Wyjściem mogą być kasy samoobsługowe, obsługujące płatności bezgotówkowe, ponieważ nie wymagają już interwencji sprzedawcy, a w ustawie nie ma mowy o pracownikach ochrony.
Sieci handlowe, które nie prowadzą handlu przez siedem dni w tygodniu są w gorszej sytuacji i ryzykują utratę klientów. Z tego powodu wielu graczy rozszerzyło zakres usług o placówki pocztowe, gdyż zgodnie z prawem, placówki pocztowe mogą mieć pracowników za ladą w niedziele wolne od handlu. Pierwszą siecią, która skorzystała z tej opcji była Żabka, która status placówki pocztowej uzyskała jeszcze w 2012 roku, a gdy w 2018 roku weszła w życie ustawa „o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni”, firma zachęcała franczyzobiorców do otwierania placówek w całym kraju. W ostatnim czasie z tej opcji skorzystały m.in. Abc, Euro Sklep, Polomarket, Intermarche, Chata Polska, Stokrotka Express, Lewiatan, Biedronka, Delikatesy Centrum, Sklep Polski, Kaufland i Obi.
Zgodnie z podpisaną przez prezydenta nowelizacją ustawy, aby placówka handlowa mogła działać w niedzielę, korzystając z wyłączenia przewidzianego dla placówek pocztowych, powyżej 40% jej przychodów musi mieć charakter pocztowy. Oznacza to, że wiele sieci, które do tej pory przekształcało się w placówki pocztowe, nie będzie już mogło prowadzić handlu w niedziele.
W międzyczasie, Śląska sieć handlowa Browarek promuje na Facebooku swoją kartę lojalnościową jako sposób na niedzielne zakupy „mimo zmian w przepisach” i „nawet jeśli nasze sklepy przestaną być urzędem pocztowym”, jak podaje portal Dla Handlu. Browarek jakiś czas temu uruchomił karty lojalnościowe i samoobsługowe płatności bezgotówkowe. Niektóre czynności nie wymagają już interakcji ze sprzedawcą.
Bezobsługowe funkcjonowanie i wykorzystanie po prostu „ochroniarza” w sklepie zamiast sprzedawcy może być techniką obejścia ograniczenia w handlu zamkniętym. W bezgotówkowym systemie nie ma elementu ludzkiego, podczas gdy właśnie problem pracy sprzedawców w niedziele jest w centrum debaty na temat tego, czy ograniczyć czy zliberalizować niedzielny handel. W ustawie nie ma mowy o pracownikach ochrony.
Bezobsługowe sklepy w Polsce
W Polsce, do tej pory bezobsługowy tryb pracy testowali/przyjęły sklepy Bio Family oferujące żywność ekologiczną w Poznaniu, Wrocławiu i Warszawie. W tygodniu obecna jest obsługa sklepu, ale w niedziele lub późnym wieczorem klient może obsłużyć się sam, korzystając z aplikacji, która pozwala wejść do sklepu. Do tego samego systemu należały również placówki Take & Go w Poznaniu, sieć ta jednak już nie działa.
Żabka – największa sieć sklepów convenience w Polsce, 15 czerwca 2021 ogłosiła otwarcie pierwszego autonomicznego sklepu bezkasowego o nazwie „Zappka Store” w Poznaniu. Od czerwca 2021 roku firma uruchomiła już kilkanaście samoobsługowych punktów Żabka Nano w różnych miejscach, m.in. na dworcach, w metrze, w centrach miast czy na Międzynarodowych Targach Poznańskich.
Teraz firma wprowadza na rynek nową wersję Żabki Nano w modelu store-in-store. Takie urządzenie można otworzyć w bardzo szybkim czasie dzięki nietypowej modułowej budowie – w Piasecznie złożenie jednego zajęło około 24 godzin. Testowany koncept różni się od dotychczas otwieranych autonomicznych sklepów Żabka – teraz zastosowano w nim nowatorską formę autoryzacji i płatności za zakupy, która realizowana jest za pomocą karty płatniczej.
Zinu Shop – sieć sklepów automatycznych, uruchomiła swoją trzecią placówkę w Krakowie w 2021. Sklepy działają 24/7 przez cały rok, oferując około 350 różnych produktów. Podobne koncepty były wcześniej testowane przez Ruch i Carrefour.
Pierwsze dwa lokale Zinu Shop ruszyły w marcu i maju 2021 przy Alei Pokoju w Krakowie, natomiast trzeci lokal pojawił się latem przy ulicy Bolesława Orlińskiego. Urządzenie oferuje około 350 różnych produktów, przy czym w zależności od lokalizacji, sklepy mogą zawierać inny asortyment i oprócz artykułów spożywczych oferować np. kosmetyki czy chemię gospodarczą. Łączna pojemność urządzeń może sięgać nawet 3 tys. pozycji. Testy projektu są na końcowym etapie, a firma koncentruje się na pozyskaniu finansowania, które pozwoliłoby na ekspansję również poza województwo małopolskie.
Warto przypomnieć, że podobne rozwiązanie wprowadził wcześniej Ruch – firma uruchomiła swój pierwszy kiosk samoobsługowy w Warszawie w 2020 roku. Oferta jest skromniejsza i obejmuje 175 pozycji spożywczych i niespożywczych, ale zawiera gorącą kawę i herbatę.
Ekspansja formatu samoobsługowego 24/7 na polskim rynku obejmuje również innowacyjne placówki Carrefoura i Żabki. W latach 2019-2020 Carrefour Express uruchomił w Warszawie dwa lokale samoobsługowe, które składają się z kilku automatów vendingowych o łącznej ofercie ok. 130 pozycji.
Wartość sprzedaży artykułów spożywczych wraz z prognozami i rankingami największych graczy w poszczególnych kanałach dystrybucji zawiera najnowszy raport PMR: „Rynek handlu detalicznego artykułami spożywczymi w Polsce 2021. Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata 2021-2026„.
